Triodos Bank staat bekend als een sociale en duurzame bank. Vanaf de oprichting van de bank tot begin 2020 hebben zo’n 43.500 certificaathouders kapitaal in Triodos Bank gestoken. Samen met in de loop der jaren ingehouden winsten bedraagt de waarde van dat kapitaal € 1,25 miljard. Certificaathouders wilden Triodos Bank in haar duurzame missie steunen en zij namen genoegen met een bescheiden financiële vergoeding in de vorm van dividend. Triodos Bank bood haar certificaathouders de mogelijkheid om certificaten onderling te kopen en te verkopen tegen een prijs die werd berekend op basis van de intrinsieke waarde van de bank (Net Asset Value).
Sinds maart 2020 worden de certificaathouders, degenen die Triodos Bank mogelijk hebben gemaakt, geconfronteerd met vier onderling samenhangende problemen:
- Certificaten zijn niet of slecht verhandelbaar: tussen maart 2020 en begin juli 2023 is de handel in certificaten – met uitzondering van een korte tussenperiode - volledig opgeschort geweest. Sinds 5 juli 2023 is verhandelen weer mogelijk op een zogenaamde Multilateral Trading Facility (MTF). Het gaat om een besloten handelsplatform waarvoor deelnemers zich moeten registreren. Eén keer per week komen transacties tot stand. De koers wordt bepaald door vraag en aanbod. Sinds de start van de MTF heeft een minderheid van de certificaathouders zich geregistreerd bij Captin (de door Triodos Bank gecontracteerde uitvoerder van de MTF). Een deel van hen, maar niet iedereen, heeft ook een handelsrekening geopend bij Captin. Vanaf de start van de handel op de MTF van Captin is het aantal per week verhandelde certificaten zeer laag en ligt de koers van de certificaten heel ver onder het niveau van de Net Asset Value. Ondanks het herstel van de verhandelbaarheid van de certificaten kunnen certificaathouders dus nog steeds niet op redelijke condities bij hun geld.
- Waardedaling certificaten: na het opschorten van de verhandelbaarheid van de certificaten in maart 2020 heeft Triodos Bank voor de bepaling van de fiscale waarde van de certificaten een korting van 30% ten opzichte van de Net Asset Value vastgesteld. Bij de start van de MTF in juli 2023 was de schatting van analisten dat de waardedaling van de certificaten ten minste 45% zou bedragen. Maar het is veel erger geworden. Op de dieptepunten tot nu toe (augustus en november/december 2023) lag de koers zo’n 75% onder de Net Asset Value. Bij een dergelijk lage koers is meer dan € 900 miljoen van het totale certificatenbezit van € 1,25 miljard voor de certificaathouders ‘verdampt’.
- Dividend lager: sinds de opschorting van de verhandelbaarheid van de certificaten heeft Triodos Bank over 2020 geen dividend uitgekeerd, over 2021 € 2,81 en over 2022 € 2,11 per certificaat en een buitengewoon dividend van € 1,01 per certificaat. Op de bijzondere aandeelhoudersvergadering van 11 oktober 2022 heeft de bank bekend gemaakt dat vanaf boekjaar 2022 het dividend-uitkeringspercentage is verlaagd; het is vastgesteld op 50% van de nettowinst in plaats van maximaal 70% in voorgaande jaren. Na de bekendmaking van de halfjaarcijfers over 2023 is in september 2023 een interim-dividend uitgekeerd van 50% van de winst over het eerste halfjaar van 2023 (€ 1,23 per certificaat).
- Vertrouwen geschaad: certificaathouders van Triodos Bank zijn overwegend ideëel gemotiveerd en voelen zich betrokken bij de missie van de bank. Triodos Bank heeft zich steeds geprofileerd als een bank die een goede relatie met verschillende stakeholders wil onderhouden, inclusief certificaathouders. In de praktijk laat de bank haar certificaathouders volledig in de kou staan. Zij kunnen al sinds maart 2020 feitelijk geen kant op met hun certificaten.
De Stichting Certificaathouders Triodos Bank (SCTB) heeft als doel om op te komen voor de belangen van de certificaathouders van Triodos Bank en te bevorderen dat de functies die Triodos Bank vervult als sociale en duurzame bank behouden blijven.
Eerst is ingezet op gesprekken met de bank om te komen tot een oplossing voor de problemen van de certificaathouders. Toen dat niets opleverde is een procedure tegen Triodos Bank gevoerd bij de Ondernemingskamer van het Gerechtshof Amsterdam. Die procedure, die de Stichting niet heeft gewonnen, heeft veel informatie opgeleverd over wat er bij Triodos Bank mis is gegaan met het oude interne handelssysteem voor de certificaten. De bank heeft daarvoor een openbare spijtbetuiging uitgesproken. Desondanks leverden nieuwe gesprekken met de bank opnieuw geen tastbare resultaten op voor de certificaathouders. De Stichting stelt alles in het werk om de bank alsnog te dwingen tot concrete oplossingen.
De stichting is georganiseerd als een brede maatschappelijke organisatie met sympathisanten, vrijwilligers, een Raad van Advies en een Bestuur.